In de Brocante wereld zie je vaak de term beboterd voorbij komen. Meestal heeft deze betrekking op een stuk serviesgoed maar het kan ook gaan over een ander voorwerp van aardewerk of porselein zoals een pot of kruik. Wat betekent het nou eigenlijk, dat zal ik je vandaag proberen uit te leggen.
Beboterd servies kan eigenlijk alleen ontstaan als er sprake is van craquelé of haarlijnen. Wat craquelé inhoudt heb ik vorige week in mijn blog beschreven. Door de beschadigingen die zich in de bovenste laag (het glazuur) bevinden kunnen vuil en vetresten zich onder de glazuurlaag vasthechten aan het porselein of aardewerk. Bebotering ontstaat door het gebruik van het servies maar ook tijdens het afwassen wanneer het servies in aanraking komt met water kunnen vuil en vetresten de onderste laag gemakkelijk bereiken. Zodra er craquelé of haarlijnen aanwezig zijn is dit eigenlijk niet te voorkomen.
Nu hoor ik je denken gatver… dat gebruik je dan toch niet meer. Tja bij Brocante liefhebbers hindert het niet, er zijn verzamelaars/liefhebbers die liever beboterd serviesgoed hebben dan gaaf serviesgoed. Veelal vanwege de rustieke en oude uitstraling die het dan heeft.
Het beboterde op het servies heeft zoals de naam al doet vermoeden een geel tot bruine kleur van het vet, boter maar ook andere vetten. Het oude vet zit echt op het product zelf en niet op de bovenste glazuurlaag. Het vuil is langs de beschadigingen in het glazuur getrokken. Daarom is het per definitie niet vies om beboterd servies ook echt te gebruiken.
Hieronder nog een paar plaatjes om alles te verduidelijken!
Licht beboterd, plekjes
Gemiddeld beboterd, craquelé is hier goed zichtbaar
Zwaar beboterd, craquelé is hier zeer goed zichtbaar
Licht en donker beboterde plekker, craquelé is fijn en niet goed zichtbaar
Van donker naar licht overlopende beboterde plekken, craquelé is slecht zichtbaar en zeer fijn van structuur
Egaal beboterde terrines, oplopend van licht naar donker
